Το Μουσείο ως Πηγή Παραγωγής Οπτικοακουστικού Υλικού από Μαθητές με Νοητική Υστέρηση

Το Μουσείο ως Πηγή Παραγωγής Οπτικοακουστικού Υλικού από Μαθητές με Νοητική Υστέρηση

Σπύρος Σούλης

Θεόδωρος Φλωρίδης

Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Πολιτιστικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας

2006

Ελληνικά

Conference Paper

Σπύρος Σούλης

Θεόδωρος Φλωρίδης

Conference Paper

Η αναπηρία δεν αποτελεί μια στάσιμη κατάσταση, η οποία ερμηνεύεται μόνο μέσω της “αδυναμίας” των φυσικών ή νοητικών λειτουργιών του ατόμου. Συνιστά κατά κύριο λόγο μια κοινωνική κατασκευή που σχετίζεται με τη δυνατότητα των αναπήρων να έχουν πρόσβαση σε πολιτισμικά στοιχεία. Το μουσείο, ως κατεξοχήν χώρος ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς, περιλαμβάνει εικόνες, ερεθίσματα, πληροφορίες και αντικείμενα, τα οποία βοηθούν τον μαθητή μέσα από κατάλληλες δραστηριότητες να εμπλακεί στο κοινωνικό πλαίσιο. Σε αυτό ακριβώς το σημείο εντοπίζεται και η συμβολή του στο δικαίωμα πρόσβασης των παιδιών με νοητικές δυσκολίες στην εκπαίδευση και το ευρύτερο κοινωνικοπολιτιστικό σύστημα.
Από την άλλη πλευρά στη σύγχρονη κοινωνία ο ηλεκτρονικός υπολογιστής είναι ίσως το πιο αποτελεσματικό μέσο έκφρασης και επικοινωνίας. Για το λόγο αυτό καθίσταται αναγκαία η χρήση του και στη μουσειακή εκπαίδευση ειδικών ομάδων του πληθυσμού, όπως τα άτομα με νοητική υστέρηση. Τα προγράμματα υπολογιστών για τα άτομα αυτά πρέπει να συνοδεύονται από κατάλληλο λογισμικό και ειδικά εργαλεία, έτσι ώστε οι χρήστες να είναι σε θέση να παρεμβαίνουν στο ηλεκτρονικό περιβάλλον. Για παράδειγμα θεωρείται αναγκαία η απουσία δυσανάγνωστων κειμένων, η χρήση της εικόνας ως διαδραστικού μέσου έκφρασης και αντίληψης ανθρώπινων βιωμάτων και ο εμπλουτισμός των προγραμμάτων με ήχο και κίνηση.
Ωστόσο, λόγω της απουσίας μουσειακού εκπαιδευτικού λογισμικού που να πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις, υλοποιήθηκε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης σε μουσείο που είχε ως αποτέλεσμα την παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν οι μαθητές του τμήματος ένταξης του 2ου και 22ου ∆ημοτικού Σχολείου Σερρών και περιλάμβανε τρεις φάσεις:
Α' ΦΑΣΗ: Προετοιμασία στην τάξη κατά τη διάρκεια της οποίας καταγράφηκαν και επεξεργάστηκαν στο περιβάλλον της Microsoft Office οι απόψεις των μαθητών για τα μουσεία.
Β' ΦΑΣΗ: ∆ραστηριότητες κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σερρών (συζήτηση, θεατρικό παιχνίδι, ζωγραφική).
Γ' ΦΑΣΗ: ∆ραστηριότητες μετά την επίσκεψη, όπως εγγραφή σε αρχείο των νέων ιδεών που εξέφρασαν οι μαθητές για το μουσείο, καταχώρηση σε ηλεκτρονική μορφή του υλικού που παρήχθη κατά την επίσκεψη, ζωγραφική στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού με τη χρήση του προγράμματος PowerPoint.
Η εφαρμογή του προγράμματος έλαβε τη μορφή της έρευνας δράσης και η αποτελεσματικότητα του αξιολογήθηκε με ποιοτικά δεδομένα. Ως μεθοδολογικά εργαλεία χρησιμοποιήθηκαν ημερολόγια παρατηρήσεων των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν στο πρόγραμμα και η σύγκριση των αρχικών με τις νέες απόψεις των μαθητών, όπως καταγράφηκαν στα τηρούμενα αρχεία.
Από την ανάλυση των δεδομένων προέκυψαν τα εξής κύρια συμπεράσματα:
- Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής στα πλαίσια της μουσειακής εκπαίδευσης ενισχύει τη δυνατότητα των ατόμων με νοητική στέρηση να εμπλακούν σε διαδικασίες πρόσβασης και κατανόησης πολιτισμικών και κοινωνικών στοιχείων.
- Για μια αποτελεσματική χρησιμοποίηση του υπολογιστή στη μουσειακή εκπαίδευση μαθητών με νοητική υστέρηση πρέπει να εξασφαλιστούν κάποιες κρίσιμες προϋποθέσεις, όπως η επιλογή εκθεμάτων με ρεαλιστική απεικόνιση και σχέση με την καθημερινή τους ζωή .

3ο Διεθνές Συνέδριο Μουσειολογίας - Πανεπιστήμιο Αιγαίου & Ετήσιο Συνέδριο AVICOM

2006

Ελληνικά

Μυτιλήνη, 5-8 Ιουνίου 2006

Τα Οπτικοακουστικά Μέσα ως Πολιτιστική Κληρονομιά και η Χρήση τους στα Μουσεία

Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Πολιτιστικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας

Το Μουσείο ως Πηγή Παραγωγής Οπτικοακουστικού Υλικού από Μαθητές με Νοητική Υστέρηση

https://docplayer.gr/1019023-Ta-optikoakoystika-mesa-os-politistiki-klironomia-kai-i-hrisi-toys-sta-moyseia.html