Dublin Core
Title
Η Παρουσία των Μουσείων στο ∆ιαδίκτυο: Μουσειολογικές Προσεγγίσεις για τη ∆ιαδικτυακή Προβολή του Μεταλλευτικού Μουσείου της Μήλου
Creator
Κέλυ Τσιφτιδέλη
Μαρία Ρούσου
Δημήτρης Χαρίτος
Μιχαήλ Σταματάκης
Publisher
Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Πολιτιστικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας
Date
2006
Language
Ελληνικά
Type
Conference Paper
Zotero
Item Type
Conference Paper
Abstract Note
Η παρουσία των μουσείων στο ∆ιαδίκτυο αποτελεί πλέον μια πραγματικότητα και μέσα στα επόμενα χρόνια θα αποτελεί μια κοινή πρακτική για όλα τα μουσεία του κόσμου. Στόχος της συγκεκριμένης ανακοίνωσης είναι η παρουσίαση ορισμένων μουσειολογικών προσεγγίσεων της διαδικτυακής προβολής του Μεταλλευτικού Μουσείου της Μήλου (Μ.Μ.Μ.) συνυφασμένες με τη σύγχρονη μουσειολογία. Συγκεκριμένα, επιχειρείται η δημιουργία επικοινωνιακών οδών μεταξύ των επισκεπτών και των συλλογών, λαμβάνοντας υπ ' όψιν τις ανάγκες των εν δυνάμει χρηστών. Μέσα από τη μελέτη του Μ.Μ.Μ. επιδιώκεται μια απόπειρα ενίσχυσης της παρουσίας των ελληνικών μουσείων στο ∆ιαδίκτυο, στοχεύοντας στην παρότρυνση αντίστοιχων προσπαθειών στον ελληνικό χώρο.
Τα τελευταία χρόνια, στο χώρο των μουσείων έχει αρχίσει να διαφαίνεται ένας ανθρωποκεντρικός επαναπροσδιορισμός του ρόλου τους με σκοπό την προσέγγιση ενός ευρύτερου κοινού. Συγκεκριμένα, εφαρμόζονται τρόποι επικοινωνίας της πληροφορίας και ερμηνείας των εκθεμάτων ώστε το κοινό να κατανοήσει τα αντικείμενα και να μπορέσει να συνδεθεί με αυτά. Στο πλαίσιο αυτό, καταλυτικό ρόλο διαδραματίζει η τεχνολογία του ∆ιαδικτύου καθώς, έχοντας σαν κέντρο τον άνθρωπο και μέσο τον υπολογιστή, προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες στην απόδοση και ερμηνεία των αντικειμένων διευκολύνοντας παράλληλα και την επικοινωνία με το κοινό.
Ήδη, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να εγκαταλείπεται η αναχρονιστική αντίληψη των στατικών ηλεκτρονικών σελίδων με βασικές πληροφορίες για το μουσείο και τις συλλογές του. Αρκετά μουσεία, κυρίως του εξωτερικού εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες του Παγκόσμιου Ιστού και της τεχνολογίας, συνθέτοντας μια δυναμική παρουσία που προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες των χρηστών. Με άλλα λόγια, το διαδικτυακό μουσείο που υπακούει στις σύγχρονες μουσειολογικές τάσεις, διευκολύνει αφενός την ευρύτερη δημόσια πρόσβαση και αφετέρου προσφέρει συναρπαστικές εμπειρίες πλοήγησης, πλούτο γνώσεων, ποικιλία περιεχομένου και δραστηριοτήτων στους επισκέπτες του ∆ιαδικτύου, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ευνοεί και την επικοινωνία των χρηστών μεταξύ τους, με το μουσείο ή με ειδικούς επιστήμονες. Παράλληλα, προάγει την επίσκεψη στον φυσικό χώρο του μουσείου, αποτελεί προέκτασή του, ενώ δεν μένει στατικό, αλλά ανανεώνεται και εμπλουτίζεται συνεχώς προκειμένου να αποπνέει ένα δυναμισμό και να προκαλεί την επανάληψη της επίσκεψης.
Στην Ελλάδα, η δυναμική παρουσία του διαδικτυακού μουσείου βρίσκεται ακόμα σε πρωτόλειο στάδιο, γεγονός που είναι αντιστρόφως ανάλογο με την πλούσια πολιτιστική της ιστορία και τον άφθονο φυσικό της πλούτο. Προκειμένου να αρχίσει να αναγνωρίζεται η συμβολή του ∆ιαδικτύου στον σύνθετο ρόλο ενός μουσείου θα πρέπει να εξεταστούν οι δυνατότητες και οι περιορισμοί του συγκεκριμένου εργαλείου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η μελέτη της διαδικτυακής παρουσίας του Μεταλλευτικού Μουσείου της Μήλου (Μ.Μ.Μ.). Πρόκειται για ένα μικρό ιδιωτικό μουσείο που έχει σαν σκοπό να αναδείξει και να παρουσιάσει την πλούσια μεταλλευτική και γεωλογική ιστορία του νησιού. Mέσα από μια εμπεριστατωμένη έρευνα, μελέτη και καταγραφή της διαδικτυακής παρουσίας των μουσείων στο εξωτερικό και στην Ελλάδα και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη φυσιογνωμία του Μ.Μ.Μ., διατυπώνονται μουσειολογικές προσεγγίσεις ως προς τη δομή και το σχεδιασμό της διαδικτυακής προβολής του. Συγκεκριμένα, ο διαδικτυακός τόπος που προτείνεται είναι συνυφασμένος με τον πολλαπλό ρόλο του σύγχρονου μουσείου, προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες των χρηστών, εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες του ∆ιαδικτύου και της τεχνολογίας και υπακούει σε τεχνικές ευχρηστίας και προσβασιμότητας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ερμηνεία των εκθεμάτων του μουσείου, δεδομένου ότι οι συλλογές πετρωμάτων, ορυκτών και μεταλλευμάτων, συνήθως προσεγγίζουν επιστήμονες ή ειδικούς με το θέμα. Ωστόσο κάθε ένα από τα παραπάνω δείγματα, πέρα από την επιστημονική του αξία, κρύβει τη δική του ιστορία και εντάσσεται σε ένα ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο, ενώ παράλληλα συνδέεται με άλλα αντικείμενα και καταστάσεις από την καθημερινή μας ζωή. Για το λόγο αυτό προτείνονται τρόποι επικοινωνίας του επισκέπτη με τις συλλογές του Μ.Μ.Μ. και δημιουργίας κινήτρων ώστε να τις εξερευνήσει και να τις κατανοήσει, συνδέοντάς τις με ήδη υπάρχουσες γνώσεις, εμπειρίες και οικείες έννοιες, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συμμετοχή (διάδραση) του χρήστη. Ορισμένες προτάσεις αφορούν στη δημιουργία διαδραστικών μεταλλευτικών και γεωλογικών χαρτών της Μήλου και κατόψεων του Μ.Μ.Μ., βάσεων δεδομένων για την αναζήτηση ορυκτών και πετρωμάτων, εκπαιδευτικών παιχνιδιών βασισμένων σε εκθέματα, πολυμεσικών εφαρμογών όπως ενσωμάτωση βίντεο και “εικονικών εκθέσεων” για την αποκρυστάλλωση γεωλογικών και φυσικών φαινομένων.
Τέλος, η μελέτη της διαδικτυακής προβολής του Μ.Μ.Μ. προσδοκά να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για αντίστοιχα μουσεία της Ελλάδας, ώστε να συμβάλει στον επαναπροσδιορισμό του ρόλου τους και γιατί όχι, να πυροδοτήσει συντονισμένες προσπάθειες προβολής και ανάδειξης του άφθονου γεωλογικού και φυσικού πλούτου της Ελλάδας.
Τα τελευταία χρόνια, στο χώρο των μουσείων έχει αρχίσει να διαφαίνεται ένας ανθρωποκεντρικός επαναπροσδιορισμός του ρόλου τους με σκοπό την προσέγγιση ενός ευρύτερου κοινού. Συγκεκριμένα, εφαρμόζονται τρόποι επικοινωνίας της πληροφορίας και ερμηνείας των εκθεμάτων ώστε το κοινό να κατανοήσει τα αντικείμενα και να μπορέσει να συνδεθεί με αυτά. Στο πλαίσιο αυτό, καταλυτικό ρόλο διαδραματίζει η τεχνολογία του ∆ιαδικτύου καθώς, έχοντας σαν κέντρο τον άνθρωπο και μέσο τον υπολογιστή, προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες στην απόδοση και ερμηνεία των αντικειμένων διευκολύνοντας παράλληλα και την επικοινωνία με το κοινό.
Ήδη, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να εγκαταλείπεται η αναχρονιστική αντίληψη των στατικών ηλεκτρονικών σελίδων με βασικές πληροφορίες για το μουσείο και τις συλλογές του. Αρκετά μουσεία, κυρίως του εξωτερικού εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες του Παγκόσμιου Ιστού και της τεχνολογίας, συνθέτοντας μια δυναμική παρουσία που προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες των χρηστών. Με άλλα λόγια, το διαδικτυακό μουσείο που υπακούει στις σύγχρονες μουσειολογικές τάσεις, διευκολύνει αφενός την ευρύτερη δημόσια πρόσβαση και αφετέρου προσφέρει συναρπαστικές εμπειρίες πλοήγησης, πλούτο γνώσεων, ποικιλία περιεχομένου και δραστηριοτήτων στους επισκέπτες του ∆ιαδικτύου, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ευνοεί και την επικοινωνία των χρηστών μεταξύ τους, με το μουσείο ή με ειδικούς επιστήμονες. Παράλληλα, προάγει την επίσκεψη στον φυσικό χώρο του μουσείου, αποτελεί προέκτασή του, ενώ δεν μένει στατικό, αλλά ανανεώνεται και εμπλουτίζεται συνεχώς προκειμένου να αποπνέει ένα δυναμισμό και να προκαλεί την επανάληψη της επίσκεψης.
Στην Ελλάδα, η δυναμική παρουσία του διαδικτυακού μουσείου βρίσκεται ακόμα σε πρωτόλειο στάδιο, γεγονός που είναι αντιστρόφως ανάλογο με την πλούσια πολιτιστική της ιστορία και τον άφθονο φυσικό της πλούτο. Προκειμένου να αρχίσει να αναγνωρίζεται η συμβολή του ∆ιαδικτύου στον σύνθετο ρόλο ενός μουσείου θα πρέπει να εξεταστούν οι δυνατότητες και οι περιορισμοί του συγκεκριμένου εργαλείου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η μελέτη της διαδικτυακής παρουσίας του Μεταλλευτικού Μουσείου της Μήλου (Μ.Μ.Μ.). Πρόκειται για ένα μικρό ιδιωτικό μουσείο που έχει σαν σκοπό να αναδείξει και να παρουσιάσει την πλούσια μεταλλευτική και γεωλογική ιστορία του νησιού. Mέσα από μια εμπεριστατωμένη έρευνα, μελέτη και καταγραφή της διαδικτυακής παρουσίας των μουσείων στο εξωτερικό και στην Ελλάδα και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη φυσιογνωμία του Μ.Μ.Μ., διατυπώνονται μουσειολογικές προσεγγίσεις ως προς τη δομή και το σχεδιασμό της διαδικτυακής προβολής του. Συγκεκριμένα, ο διαδικτυακός τόπος που προτείνεται είναι συνυφασμένος με τον πολλαπλό ρόλο του σύγχρονου μουσείου, προσαρμόζεται στις διαφορετικές ανάγκες των χρηστών, εκμεταλλεύεται τις δυνατότητες του ∆ιαδικτύου και της τεχνολογίας και υπακούει σε τεχνικές ευχρηστίας και προσβασιμότητας.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ερμηνεία των εκθεμάτων του μουσείου, δεδομένου ότι οι συλλογές πετρωμάτων, ορυκτών και μεταλλευμάτων, συνήθως προσεγγίζουν επιστήμονες ή ειδικούς με το θέμα. Ωστόσο κάθε ένα από τα παραπάνω δείγματα, πέρα από την επιστημονική του αξία, κρύβει τη δική του ιστορία και εντάσσεται σε ένα ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο, ενώ παράλληλα συνδέεται με άλλα αντικείμενα και καταστάσεις από την καθημερινή μας ζωή. Για το λόγο αυτό προτείνονται τρόποι επικοινωνίας του επισκέπτη με τις συλλογές του Μ.Μ.Μ. και δημιουργίας κινήτρων ώστε να τις εξερευνήσει και να τις κατανοήσει, συνδέοντάς τις με ήδη υπάρχουσες γνώσεις, εμπειρίες και οικείες έννοιες, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συμμετοχή (διάδραση) του χρήστη. Ορισμένες προτάσεις αφορούν στη δημιουργία διαδραστικών μεταλλευτικών και γεωλογικών χαρτών της Μήλου και κατόψεων του Μ.Μ.Μ., βάσεων δεδομένων για την αναζήτηση ορυκτών και πετρωμάτων, εκπαιδευτικών παιχνιδιών βασισμένων σε εκθέματα, πολυμεσικών εφαρμογών όπως ενσωμάτωση βίντεο και “εικονικών εκθέσεων” για την αποκρυστάλλωση γεωλογικών και φυσικών φαινομένων.
Τέλος, η μελέτη της διαδικτυακής προβολής του Μ.Μ.Μ. προσδοκά να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για αντίστοιχα μουσεία της Ελλάδας, ώστε να συμβάλει στον επαναπροσδιορισμό του ρόλου τους και γιατί όχι, να πυροδοτήσει συντονισμένες προσπάθειες προβολής και ανάδειξης του άφθονου γεωλογικού και φυσικού πλούτου της Ελλάδας.
Conference Name
3ο Διεθνές Συνέδριο Μουσειολογίας - Πανεπιστήμιο Αιγαίου & Ετήσιο Συνέδριο AVICOM
Date
2006
Language
Ελληνικά
Place
Μυτιλήνη, 5-8 Ιουνίου 2006
Proceedings Title
Τα Οπτικοακουστικά Μέσα ως Πολιτιστική Κληρονομιά και η Χρήση τους στα Μουσεία
Publisher
Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Πολιτιστικής Τεχνολογίας & Επικοινωνίας
Title
Η Παρουσία των Μουσείων στο ∆ιαδίκτυο: Μουσειολογικές Προσεγγίσεις για τη ∆ιαδικτυακή Προβολή του Μεταλλευτικού Μουσείου της Μήλου
URL
https://docplayer.gr/1019023-Ta-optikoakoystika-mesa-os-politistiki-klironomia-kai-i-hrisi-toys-sta-moyseia.html