Τα Kεραμεικά Aντικείμενα Kαθημερινής Xρήσης

Τα Kεραμεικά Aντικείμενα Kαθημερινής Xρήσης

Δέσποινα Ευγενίδου

Μάιος 1982

Ελληνικά

Journal Article

Δέσποινα Ευγενίδου

Journal Article

Ως «υποσυνείδητη έκφραση μιας εποχής» λειτουργεί η κεραμική και στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο. Ως τον 7ο αιώνα, η βυζαντινή κεραμική ακολουθεί την τεχνική των Ρωμαίων, προσθέτοντας λίγα νέα στοιχεία και χριστιανικά σύμβολα. Διακρίνονται δύο κατηγορίες: τα αβαφή της καθημερινής χρήσης και τα terra sigillata. Ακόσμητα ή με ραβδώσεις στο σώμα τους τα πρώτα διακρίνονται από τα δεύτερα, που προορίζονται για τραπέζια πλουσίων και φέρουν γυαλιστερό επίχρισμα στο χρώμα του πορτοκαλί ή κεραμιδί πηλού και έκτυπο ή εμπίεστο διάκοσμο. Τη μεγάλη τομή φέρνει η χρήση της εφυάλωσης μετά τον 7ο αιώνα, που συμβαδίζει και με τη διάδοση της ισλαμικής κεραμικής. Με σταθερό τόπο παραγωγής την Κωνσταντινούπολη, φτιαγμένα αρχικά για πολυτελή φαγητά και ηδύποτα, τα μικρά αγγεία από άσπρο πηλό και πρασινωπή ή κίτρινη εφυάλωση είναι ακόσμητα ή έχουν έκτυπο διάκοσμο στον πυθμένα. Σύγχρονά τους είναι τα ακόμη πολυτελέστερα ζωγραφισμένα πολύχρωμα αγγεία (polychrome ware) των οποίων η παραγωγή διακόπτεται τον 11ο αιώνα. Στις αρχές του 11ου αιώνα, αρχίζει η χαρακτηριστικά βυζαντινή εγχάρακτη διακόσμηση (sgraffito) που συνεχίζεται στον ελληνικό χώρο ως τον 19ο αιώνα. Παράλληλα εμφανίζονται και τα αγγεία που έχουν συγχρόνως εγχάρακτη και ζωγραφιστή διακόσμηση. Στα μεταβυζαντινά χρόνια δημιουργούνται περισσότερα τοπικά εργαστήρια που στηρίζονται στη βυζαντινή παράδοση «βιομηχανοποιώντας» την παραγωγή τους. Εισάγονται αγγεία από την Ιταλία αλλά και από την Κιουτάχεια και τη Νίκαια της Μ. Ασίας, και Έλληνες τεχνίτες υιοθετούν μια καθαρά ισλαμική τεχνική και διακόσμηση. Τον 19ο αιώνα, τα προϊόντα από το Τσανάκ-Καλέ απλώνονται σε όλο τον ελλαδικό χώρο, κεραμοπλάστες από τη Φλώρινα, την Ήπειρο και τη Θεσσαλία δίνουν προσωπικό χαρακτήρα στα έργα τους, έως ότου επικρατήσει η ευρωπαϊκή πορσελάνη.

Μάιος 1982

3

Ελληνικά

61-64

Αρχαιολογία και Τέχνες

Τα Kεραμεικά Aντικείμενα Kαθημερινής Xρήσης

https://www.archaiologia.gr/wp-content/uploads/2011/06/3-13.pdf